Toen we tijdens de pandemie met z’n alleen non-stop opgesloten zaten in huis, kreeg ik spontaan de behoefte om de muren van onze keuken geel te schilderen. Of herstel, ik zag het voor me, mijn echtgenoot heeft het uiteindelijke werk verricht. Iets met twee linkerhanden. Misschien is het luiheid van mijn kant, goed mogelijk. Hoe dan ook, tegenwoordig drink ik mijn ochtendkoffie dus in het geel. Een iets fellere tint, maar toch, een beetje zoals Hans van Willigenburg en Mireille Bekooij in the nineties. 

Zelfs het gevoel van het ouderwetse Koffietijd! keerde volledig terug tijdens die eeuwigdurende lockdowns. Want het was toch altijd bijzonder als je tussen 1994 en 2001 naar het gekeuvel en Hans en Mireille kon kijken: of je spijbelde óf je was ziek. Als beginnende puber voldeed ik niet echt aan de demografie van Koffietijd! waarschijnlijk, maar goed: ik miste geen aflevering als ik de kans kreeg. Het boodschappenspel, de Koffietijd!-taart en de gesprekken met bekende gasten die daadwerkelijk úren leken te duren. De gedachte aan het ochtendprogramma brengt me meteen terug naar een tijd die niet alleen onbezorgd was, dankzij Koffietijd! leek er eigenlijk nooit een vuiltje aan de lucht te zijn, al stond in werkelijkheid de volledige wereld in brand. Er is weinig dag-tv die dat daarna enigszins heeft kunnen evenaren wat mij betreft…

Never forget: de originele tune van Koffietijd! uit 1994 werd bij de herlancering in 2010 vervangen. Dat ging niet zonder slag of sloot, er werd zelfs een petitie gestart voor behoud van de oude leader, maar helaas: het tijdperk van Quinty en Loretta startte met een nieuwe tune.

Maar ja, na een mislukte metamorfose (nee, níet door Mari en Geke) en de clichématige verjongingskuur waarbij Sybrand Niessen en Judith de Klijn meer jonge mensen naar Koffietijd! moesten trekken, ging het programma in 2001 vanzelfsprekend van de buis. Volledig ontdaan van de gezellige ziel. De eerste keer het bewijs dat een programma niet de nek omgedraaid kan worden vanwege de leeftijd van de presentatoren, maar door een gebrek aan liefde van de zender en een te grote vinger in de pap van een sponsor. En dus was het een bittere pil voor niet alleen huisvrouwen, maar ook veel jongeren en studenten die Koffietijd! tot een ware cultstatus verheven hadden. En moesten vertrouwde items zoals Wat Eten we Vandaag? het veld ruimen.

Schaamteloos koken met zakjes en pakjes van Unilever: dát waren de hoogtijdagen van Koffietijd! in de jaren negentig. En ik ben Raya Lichansky na al die tijd nog steeds niet vergeten.

Gelukkig kregen we een kleine tien jaar later een nieuwe kans op ochtendgeluk: begin 2010 keerde Koffietijd (inmiddels zonder uitroepteken) terug bij RTL 4. Met een nieuwe begintune (waar énorm veel ophef over was) en een andere studio: de voormalige villa van de uitgestorven realityserie De Gouden Kooi. Loretta Schrijver en Quinty Trustfull fungeerden als de verse Hans en Mireille. Later aangevuld met Pernille La Lau, Vivian Slingerland en Patrick Martens. Kapotgesponsord door de Nationale Postcode Loterij verhuisde Koffietijd uiteindelijk naar ‘t hoofdgebouw van ‘t geluksspel in Amsterdam.

Eerlijk is eerlijk, aan het huidige tijdperk van Koffietijd heb ik als kijker minder warme herinneringen dan aan die goede oude jaren. Hoewel ‘t wél het moment was waarbij ik zélf plaats mocht nemen aan de bekende Koffietijd-tafel. En niet met de minste, samen met Irene Moors kwam ik ons boek pluggen. Tsja, als je dát aan de vijftienjarige Eric had verteld die met jeugdpuisjes naar Hans en Mireille keek was dat echt nooit geloofd. En het blijft toch iets hebben die ochtendtelevisie. Zo vroeg in de morgen al die mensen al in touw. Een programma dat je oprecht de dag doorhelpt. Een uitstervend fenomeen, zeker in Nederland. En daar bloedt mijn hart iedere keer van, als er weer eentje van verdwijnt.

Als ik in Amerika ben, kom ik met moeite mijn hotelkamer uit in de ochtenden. Op zo’n beetje álle grote zenders is namelijk live-televisie te zien. Gemoedelijk, veel gasten, vaak het weerbericht, de files. Good Morning America is een prettige mix tussen Koffietijd! en Life & Cooking, maar dan net ietsje strakker en sneller. En daarmee stopt het niet. Soaps zoals The Bold and the Beautiful en de spelprogramma’s The Price is Right en Family Feud worden daar gemaakt als daytime television. Met als hoogtepunt The View, een talkshow voor vrouwen, door vrouwen. Al járenlang een succesverhaal op ABC. En dat allemaal op tijdstippen waarbij de meeste mensen op hun werk zijn.

Ook aan de andere kant van de oceaan hebben ze te maken met teruglopende kijkersaantallen, maar toch blijft er stug geïnvesteerd worden in die dag-tv. Want heus niet iedereen werkt, studenten kijken óók tv en wat dacht je van het steeds groter groeiende aantal gepensioneerden? Om nog maar te zwijgen over het thuiswerken en de parttime-dagen. Dat Koffietijd daarom nu voor de tweede keer naar het tv-kerkhof gedragen wordt vanwege te lage kijkcijfers heeft daarom niks te maken met te weinig publiek,  maar door de zware en grachtengordel-onderwerpkeuze van Koffietijd, allemaal bepaald door de Nationale Postcode Loterij, die betalen dan ook de rekening.

Eventjes wat gezelligheid met Koffietijd. Na ruim dertien jaar komt ook aan het tweede leven van de RTL ochtendshow definitief een einde.

Wellicht hadden ze níet moeten stoppen met het programma, maar hadden ze éérst moeten bekijken hoe ze de show dichter bij de mens konden krijgen. Door lichtere onderwerpen, gezelligere rubriekjes inbouwen en misschien tóch weer met die gele verfroller door het decor te zijn gegaan. Het was namelijk niet meer bepaald leuk om naar Koffietijd te kijken. Of gezellig. En dat wil je toch zo aan het begin van je dag. Maar wéér een iconisch liveprogramma weg in de dagprogrammering van RTL 4, ik vind het persoonlijk nogal wat.

En dus hoop ik oprecht dat er nu een soort Koffiestrijd los gaat barsten. Om een nieuw format. Met boeiende ochtendtelevisie. Het lijkt mij bijvoorbeeld héérlijk om een soort Good Morning Holland te maken. Of eindelijk eens een fatsoenlijke remake van The View. Als er maar een beetje geld ingestopt kan worden. En liefde. Dan kom je écht een heel eind denk ik. Vooralsnog moeten we het in Nederland gaan doen met de herhalingen van Eigen Huis & Tuin van de middag ervoor. Ik zie het als mijn missie om daar zo snel mogelijk een einde aan te maken. Want ik wil steeds in de morgen weer die zon in m’n huis. Lekker geborgen even fijn voor de buis. Met verse koffie, niet die koude bak van de vorige dag. En voor de nieuwsgierigen: die drink ik zwart.